مقدمه قطعا می‌دانید که آیت الله طالقانی یکی از چهره‌های برجسته مذهبی بود که در انقلاب نقش بسیار مهم و پررنگی داشت. این مرد بزرگ با بسیاری از عقاید و کارهای دولت پهلوی مخالف بود و همواره در مقابل اقدامات ناعادلانه آن‌ها ایستادگی می‌کرد. آیت الله طالقانی مصاعب بسیار زیادی را تجربه کرده و به […]
مقدمه
قطعا می‌دانید که آیت الله طالقانی یکی از چهره‌های برجسته مذهبی بود که در انقلاب نقش بسیار مهم و پررنگی داشت. این مرد بزرگ با بسیاری از عقاید و کارهای دولت پهلوی مخالف بود و همواره در مقابل اقدامات ناعادلانه آن‌ها ایستادگی می‌کرد. آیت الله طالقانی مصاعب بسیار زیادی را تجربه کرده و به زندان‌‌ها و مکان‌های مختلفی تبعید شده بود. اولین فعالیت سیاسی این بزرگ‌مرد در دوران رضا شاه بود که بعد از آن تا ۴۰ سال به مبارزات مستمر خود ادامه داد و در عرصه سیاست فعالیت کرد. در این مطلب از سایت رزمندگان برآن شدیم تا به مناسبت سالروز در گذشت آیت الله طالقانی در مورد این شخصیت بزرگ تاریخ انقلاب با شما صحبت کنیم.
بیوگرافی
سید محمود طالقانی در ۱۳ اسفند ۱۲۸۹ در خانواده‌ای اهل علم و دارای روحیات اسلامی به دنیا آمد. این مرد بزرگ در روستای گلیرد طالقان که هم اکنون در استان البرز واقع شده است بزرگ شد و در همان جا نیز به تحصیل علوم ابتدایی پرداخت. اولین معلم این شخص، پدرش ابوالحسن علایی طالقانی بود که درس‌های بسیار خوبی مانند اصول، مبانی و علوم دین را به او یاد داد. یکی از مهم‌ترین درس‌هایی که آیت الله طالقانی از پدرش یاد گرفت مقاومت در مقابل ظلم و ستم بود که در مقابل حکومت پهلوی به خوبی از این درس استفاده کرد.
سید محمود طالقانی در سال ۱۳۱۶ با بتول اعلایی فرد ازدواج کرد. این شخص تحصیلات خود را در مدرسه ملارضا که واقع در میدان امین السلطان بود، آغاز کرد. بعد از آن به قم رفت و در حوزه‌های علمیه رضویه و فیضیه تا سال ۱۳۱۷ مشغول به تحصیل شد. بعد از اینکه فارغ التحصیل شد، به تهران برگشت و از عبدالکریم حائری یزدی اجازه نامه اجتهاد و از شمس الدین محمود مرعشی و سید حسین طباطبایی اجازه نقل حدیث دریافت کرد و در سال ۱۳۱۸ برای تدریس در مدرسه سپه سالار تهران انتخاب شد.
فعالیت‌های سیاسی آیت الله طالقانی
اولین فعالیت سیاسی آیت الله طالقانی به دوران رضا شاه و به موضوع کشف حجاب برمی‌گردد که از آن زمان نزدیک به چهل سال به فعالیت سیاسی خود ادامه داد. سید محمود طالقانی یکی از مخالفان حکومت پهلوی بود و در سطوح و موضوعات مختلف با این حکومت مخالفت می‌کرد.
در چند مورد از مخالفت‌های آیت الله طالقانی که به نفع حکومت پهلوی نبود، تهدیداتی از سوی دولت وقت انجام شد، اما هیچ تاثیری بر روی عملکرد این شخص در مخالفت با شاه و خاندان او نداشت. مخالفت با حکومت پهلوی تبعاتی مانند تبعید و زندان را نیز برای او در بر داشت که موجب شد آیت الله طالقانی سال‌های زیادی از عمر خود را در زندان‌های رژیم منحوس پهلوی سپری کند.
دوران رضا شاه
در سال ۱۳۱۸ آیت الله طالقانی طی اعتراضی که به دستبرد به یک خیاطی در تهران داشت، در کنار کلانتری شماره ۴ تهران با ماموران شهربانی درگیر و بازداشت می‌شود. برخی از افراد این موضوع را به صورتی نقل قول می‌کنند که این دعوا و درگیری با ماموران شهربانی به دلیل کشف حجاب بوده و اینکه محمود طالقانی شاهد برداشتن حجاب از روی سر یک زن بوده است.
دوران محمدرضا شاه
آیت الله طالقانی بارها به دلایل مختلف، مانند پناه دادن به سید مجتبی نواب صفوی، ارائه آموزش‌های مذهبی و مبارزاتی و انتشار اعلامیه‌های اعتراضی به زندان محکوم شد. در سال ۱۳۵۰ به مدت محدود در خانه خود، تحت بازداشت خانگی قرار گرفت و پس از آن نیز به زابل و بافت تبعید شد. همچنین در دوره‌ها و رویدادهای مختلف مانند نهضت ملی‌شدن نفت، نهضت مقاومت ملی، کودتای ۲۸ مرداد، فعالیت در جبهه ملی دوم، تأسیس نهضت آزادی ایران و وقایع ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ به مخالفت آشکار با کارهای حکومت پهلوی پرداخت.
فعالیت‌های تبلیغاتی
پدر آیت الله سید محمود طالقانی و همراهان وی از سال ۱۳۰۳ برای ساخت یک پایگاه تبلیغاتی اسلامی دین اسلام اقدام به تشکیل جلسه‌های پی‌درپی و منظم کردند که همین امر باعث شد تا ارگانی به نام البلاغ ایجاد شود و سید ابوالحسن طالقانی نیز رهبر این ارگان شود. مهدی بازرگان پسر عباسقلی بازرگان و سید محمود طالقانی در این ارگان با یکدیگر آشنا شدند و دوستی آن‌ها تا پایان عمر پابر جا ماند.
بعد از اینکه سلطنت رضا شاه در سال ۱۳۲۰ پایان یافت، آیت الله طالقانی فعالیت خود را در انجمن کانون اسلام شروع کرد. هدف اصلی این انجمن ارائه اسلامی خالص و دینی سازگار با شرایط جامعه و دور کردن خرافات و جهل از کسانی که باورهای غلط داشتند. آیت الله طالقانی در این کانون به تفسیر قرآن و نهج البلاغه مشغول شد و علم خود را با دیگران تقسیم می‌کرد.
وفات آیت الله طالقانی
این مرد بزرگ سرانجام در تاریخ ۱۹ شهریور ۱۳۵۸ بر اثر سکته قلبی درگذشت و طبق وصیت در میان قطعه ۱۷ و قطعه ۲۱ بهشت زهرا که مزار شهدای زیادی قرار دارد، دفن شد. ایشان کارهای بسیار زیاد و تاثیرگذاری برای انقلاب و مردم کرده است که اکثر آن‌ها را می‌دانیم و بسیاری از اقدامات این مرد بزرگ همواره در خاطر مردم ایران باقی خواهد ماند.
