اقتصاد مقاومتی چیست و چرا مطرح شد؟ در ادامه به بررسی این راهکار ضد تحریمی خواهیم پرداخت.

در دوران پس از جنگ سرد، تحریم یک‌جانبه به ابزاری مناسب برای کنترل و اعمال فشار بر کشورهای درحال ‌توسعه تبدیل شد. دخالت نظامی دیگر کارایی قبل را برای کشورهای قدرتمند و متخاصم نداشت و هزینه­ های این نوع مداخله بسیار سرسام­ آور شده بود؛ بنابراین این کشورهای استکباری به فشار و تحریم اقتصادی روی آوردند.

ایجاد تغییرات نرم سیاسی، تغییر نظام در کشور هدف، تخریب نظامی، و ازبین ‌بردن خطر احتمالی، از جمله اهدافی هستند که از طریق ایجاد تحریم یک‌جانبه پیگیری می‌شود. تحریم‌ها ممکن است مالی، تکنولوژیکی، مبادلاتی، حمل‌ونقل و یا در دیگر اشکال باشد.

برای آشنایی بیشتر با اقتصاد مقاومتی و انقلاب اسلامی اینجا و اینجا کلیک کنید.

اقتصاد مقاومتی؛ مجموعه راهکارهایی است که توسط انقلاب اسلامی در جهت مقابله با تحریم­ های ظالمانه چند ده‌ساله غربی پیشنهاد شد. اقتصاد مقاومتی، رویکردی نوین در گفتمان اقتصاد است که هدف آن پوشش نقاط ضعف، بهبود نقاط قوت اقتصادی، توسعه توان اقتصادی داخلی و بهبود مدیریت اقتصادی بر مبنای تفکر اسلامی می‌باشد. اقتصاد مقاومتی امری صرفاً تئوری نیست بلکه ماهیتی عملی و کاربردی دارد.

ماهیت اقتصاد مقاومتی

اقتصاد مقاومتی دو شاخصه اصلی دارد: اول اینکه در برابر تحریم مقاوم است و کمتر آسیب می‌بیند و دوم این که تهدید را تبدیل به فرصت کرده و در موقعیت رشد قرار می‌گیرد.

اقتصاد مقاومتی مفهومی مستقل، خودکفا، پویا و فعال است که برگرفته از تعالیم اسلامی بوده و تمرکز آن بر توان داخلی می‌باشد. اقتصاد مقاومتی اهدافی همچون رشد توان داخلی، توسعه علم و تکنولوژی، رهایی از اقتصاد تک­محصولی، جهش تولید، تقویت دیپلماسی سیاسی اقتصادی و آموزش و فرهنگ­سازی را دنبال می‌کند. برخی اندیشمندان باتوجه‌ به اهداف اقتصاد مقاومتی، از این مفهوم با عناوین اقتصاد موازی، ترمیمی، دفاعی و الگو نیز نام ‌برده‌اند.

مفهوم مذکور را نباید با ریاضت در اقتصاد اشتباه گرفت. در اقتصاد ریاضتی دولت به دنبال صرف جویی حداکثری از طریق کاهش هزینه ­ها و عملیات‌های خود و همچنین افزایش درآمد از طریق افزایش مالیات‌ها و عوارض می‌باشد. این در صورتی است که اقتصاد مقاومتی؛ به دنبال توسعه و پیشرفت اقتصاد از طریق پوشش نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت است و لازمه این امر را مشارکت عمومی و مدیریت سالم می‌داند.

وظایف مشترک در اقتصاد مقاومتی

تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی در گرو وحدت عمومی، مشارکت متقابل مردم و دولت و برعهده گرفتن تکالیف مشترک می‌باشد. از جمله وظایف دولت‌ها در تحقق اقتصاد مقاومتی می‌توان به تثبیت نرخ ارز، تثبیت قیمت‌ها، افزایش اشتغال، توسعه بخش خصوصی و مبارزه با قاچاق کالا اشاره کرد.

در مقابل مردم نیز باید ضمن حمایت از برنامه­ های اقتصاد مقاومتی و همراهی با آن، از تجمل ­گرایی دوری کرده و همچنین کالای داخلی را بر کالای خارجی ترجیح دهند.

اقتصاد مقاومتی؛ چشم اندازی بلند مدت

اقتصاد مقاومتی، مفهومی کوتاه‌مدت و صرفاً برای مقابله با تحریم­ های کنونی و بهبود وضعیت معیشتی فعلی نیست؛ بلکه اقتصاد مقاومتی به دنبال توسعه همه ­جانبه کشور به سمت ایدئال اقتصاد اسلامی است.

اقتصاد مقاومتی می‌کوشد با متحد کردن مردم و دولت در راستای رسیدن به یک هدف واحد، تدوین برنامه­ های عملیاتی کوتاه‌ مدت و بلند مدت و تقویت نقاط قوت ضمن پوشش نقاط ضعف، رشد اقتصادی بلندمدت کشور را تضمین کرده و آن را در برابر هرگونه تحریم ظالمانه ­ای مقاوم نماید.

با توجه در بیانات مقام معظم رهبری، می‌توان چهار مؤلفه رشد اقتصادی، ثبات اقتصادی، عدالت اقتصادی و فنریت اقتصادی را برای اقتصاد مقاومتی در نظر گرفت.

تحریم­ های یک‌جانبه و ظالمانه‌ای که توسط آمریکا و از زمان اشغال لانه جاسوس آمریکا در تهران آغاز شد، هزینه گزافی را در این چند دهه به ملت ایران تحمیل کرد. در وضعیت کنونی می‌بایست با درس عبرت گرفتن از گذشته و با امید به آینده، نسبت به اجرایی کردن کامل اجزای اقتصاد مقاومتی، در کشور اقدام کرد که این امر نیازمند توجه جدی مردم و مسئولین و همکاری دوطرفه ایشان می‌باشد.