شهید محمدعلی رجایی از مدیران و سیاست‌مداران مطرح ایران در اوایل شکل ­گیری انقلاب اسلامی است که منش و شخصیت وی همچنان بعد از گذشت چهار دهه از زمان شهادتش، می ­تواند الگویی جامع و پسندیده برای مردم و خصوصاً مسئولین کشور باشد.

جهت آشنایی بیشتر با شهدای انقلاب اسلامی و دفاع مقدس به وب سایت رزمندگان مراجعه کنید. همچنین برای مطالعه بیشتر در مورد شهید محمد علی رجایی اینجا کلیک کنید.

محمدعلی رجایی در خرداد ۱۳۱۲ در خانواده­ای مذهبی، پیشه­ ور و مخالف شاه، در قزوین متولد شد. در کودکی پدر خود را از دست داد و از همان اوایل در کنار تحصیل در مدرسه، به کار در بازار و دست‌فروشی پرداخت تا کمک‌خرج مادرش باشد.

شهید رجایی بعد از مهاجرت به تهران همچنان به کار و تحصیل پرداخت. وی بعد از مدتی توانست با مدرک ابتدایی خود، به عضویت در نیروی هوایی ارتش درآید تا ضمن کار کردن، بتواند شبانه به تحصیل خود ادامه دهد. در همین حین بود که با آیت­الله طالقانی آشنا شد و در جلسات دینی و سخنرانی ایشان حضور می ­یافت. بعد از مدتی با فدائیان اسلام و نواب صفوی آشنا گردید و با آنها تعاملاتی را شکل داد.

شهید رجایی به تدریس علاقه زیادی داشت و هم‌زمان که مشغول تحصیل در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد بود از تدریس در مدارس مختلف غافل نمی‌شد. در همین سال‌ها فعالیت سیاسی و مبارزاتی خود را شدت داد؛ طوری که چندین بار توسط ساواک دستگیر و شکنجه شد.

فعالیت سیاسی محمد علی رجایی در بعد از پیروزی انقلاب اسلامی

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، شهید رجایی مدتی را در سمت وزیر آموزش‌وپرورش دولت بازرگان خدمت کرد و در همین ایام بود که نهاد مراکز تربیت‌معلم را تأسیس نمود. پس از چندی با بیش از یک میلیون رأی به‌عنوان نماینده مردم تهران به مجلس شورای اسلامی راه یافت.

بعد از چند ماه کشمکش بر سر انتخاب نخست‌وزیر، نهایتاً کمیته مشترک بین مجلس و دولت، سه تن را به‌عنوان نامزد به مجلس معرفی کرد؛ که در نهایت با مشورت برخی از بزرگان انقلاب اسلامی و حمایت نمایندگان خصوصاً حزب جمهوری اسلامی و روحانیون مبارز، محمدعلی رجایی به سمت نخست‌وزیری دولت بنی صدر برگزیده شد.

محمد علی رجایی، دومین رئیس جمهور بعد از انقلاب اسلامی

با شروع اختلافات بین رجایی و بنی ­صدر، طرف‌داران بنی­ صدر هجمه و تخریب­ های زیادی را علیه رجایی شکل دادند اما شخصیت ممتاز و آرام رجایی، مردم را همچنان مجذوب خود نگاه داشت. بعد از رد کفایت بنی­ صدر و برکناری وی از مقام ریاست‌جمهوری، رجایی در انتخابات دوره دوم ریاست‌جمهوری با کسب ۹۰ درصد از آرا به‌عنوان دومین رئیس‌جمهور دوران انقلاب اسلامی منصوب گردید.

شهادت حین خدمت

محمدعلی رجایی در کمتر از یک ماه پس از انتصاب به ریاست‌جمهوری و در ساعت ۱۵ روز ۸ شهریور ۱۳۶۰ هنگامی‌که در جلسه فوق­ العاده دولت شرکت کرده بود؛ در حادثه تروریستی انفجار ساختمان نخست‌وزیری به شهادت رسید. در این حادثه محمدعلی رجایی و نخست‌وزیر وی شهید باهنر و جمعی دیگر از مقامات سیاسی به شهادت رسیدند و چند ده تن نیز مجروح شدند. این حادثه نیز همچون فاجعه انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی، توسط گروه تروریستی مجاهدین خلق انجام شد.

شخصیت و اخلاق شهید رجایی

از ویژگی­ های خاص شخصیتی شهید محمدعلی رجایی می ­توان به ساده ­زیستی و دوری وی از هرگونه تجملات اشاره کرد. رجایی شخصیتی پرکار، جوان گرا و مسئولیت ­پذیر داشت و در انجام امور کشور، بسیار به مشورت کردن معتقد بود. علی صادقی نیز با تأکید بر روحیه مشورت پذیری وی می‌گوید: ” از ویژگی‌های آقای رجائی این بود که در مسائل و مواردی که تشخیص می‌داد نیاز به مشورت دارد، نزدیک‌ترین افرادی را به آن موضوع مرتبط بودند به جلسه‌ای مشورتی دعوت می‌کرد و در این جلسه‌ها می‌گفت در این مورد یک بحثی بکنیم تا من نظر شما را بشنوم”.

رجایی معتقد بود تداوم انقلاب اسلامی با کار و تولید بیشتر و با مصرف و هزینه کمتر ممکن می­ شود و با صرف شعار و حرف نمی­توان کشور را مدیریت کرد. وی بسیار به آموزش نسل جوان و بهره­ گیری از توانمندی ایشان معتقد بود. رجایی در جایی بیان داشت که نسل جوان می‌بایست خود را از آفات زمانه حفظ کرده و ضمن خودسازی، آماده دفاع از محرومین و اداره آینده انقلاب و جامعه گردد.