ایران کشوری است که عملا سال‌هاست به تکنولوژی انرژی هسته‌ای دست یافته است. در چنین موقعیتی ، مناسبات معمول بین المللی حکم می‌کند که چنین کشوری فاصله کمی با دستیابی به بمب اتمی دارد. از طرفی مقامات رسمی و غیر رسمی جمهموری اسلامی ایران بارها چنین هدفی برای ارتش جمهوری اسلامی را تکذیب کرده اند و همچنین رهبر معظم انقلاب نیز آن را حرام شمرده است. ولی در این مقاله قصد ما پرداختن به مواضع داخلی و تحلیل اشتباه کشورهای غربی از سیاست های ایران نیست، در این مقاله قصد داریم این موضوع را از دید کشورهای غربی نگاه کرده و علت حراس آن‌ها را دریابیم.

کشورهای غربی معتقدند کشور ایران هر روزه به ساخت سلاح هسته ای ( بمب اتمی) نزدیک تر میشود اما اینکار را مخفیانه و دور از چشم دشمن انجام میدهد. این نکته باعث شده که هر کشور زمان متفاوتی در این موضوع بیان کند به طور مثال وزیر خارجه آمریکا آنتونی بلینکن در اخرین مصاحبه خود گفته که اگر نقض تعهدات ایران همچنان ادامه داشته باشد ، این کشور تنها چندین هفته تا دست یابی به انرژی اتمی فاصله دارد و در چند هفته آینده وسایل های مورد نیاز برای شکافت هسته ای را تولید میکند.

در ادامه این بحث یووال اشتاینیتز وزیر انرژی کشور اسرائیل بر این باور است که ایران به زمان بیشتری و حدود ۶ ماه نیاز دارد که دستگاه های شکافت هسته ای را بسازد و بعد از آن نیز یک تا دو سال طول خواهد کشید که به بمب هسته ای برسد.

شاید برای شما هم این سوالات پیش آمده باشد که این مدت زمان های مختلف نشان دهنده چیست و چه معنا و مفهومی برای برنامه اتمی ایران دارد. از طرفی دیگر واقعا ایران چه زمانی نیاز دارد تا به بمب اتمی برسد؟ برای جواب این سوالات به گزارشی منتشر شده از یک متخصص در زمینه انستیتو و مطالعات دفاع و امنیت آمریکا مراجعه کرده ایم که در ادامه سوالات مطرح شده و جواب آنها را خواهیم خواند.

ایران چقدر تا زمان ساخت سلاح هسته ای فاصله دارد؟

جواب این سوال بسیار سخت است و نمیتوان به این سوال پاسخ مشخصی داد. برای رسیدن یک کشور به بمب اتم باید فاکتور های زیادی را در نظر بگیرید. مهم ترین فاکتور برای دست یابی ایران به انرژی هسته ای زمانی است که تهران بتواند به گریز هسته ای دست یابد. گریز هسته ای به این معنا است که یک کشور چه زمانی برای غنی سازی اورانیوم نیاز دارد.

آیا نمیدانیم ایران برای ساخت یک بمب اتمی به چه مقدار اورانیوم غنی سازی شده نیاز دارد؟

موضوع دقیقا همین است، هنوز معلوم نیست ایران، برای ساخت بمب اتمی به چه میزان اورانیوم غنی سازی شده نیاز دارد به عوامل بسیار زیادی بستگی دارد. درواقع برای ساخت بمب اتم تنها میزان غنی سازی اورانیوم مهم نیست، بلکه خلوص این غنی سازی ها را در نظر گرفت. به همین دلایل است که نمیتوان به صورت دقیق گفت که ایران در چه زمان به بمب اتم دسترسی پیدا میکند.

بگذارید یک مرحله جلوتر برویم. در صورتی که ایران به وسایل مورد نیاز برای ساخت بمب اتمی دست یابد چه مقدار زمان برای ساخت سلاح هسته ای نیاز دارد؟

دست یابی به وسایل گریز هسته ای تنها برای ساختن سلاح هسته ای لازم نیست و ساخت کلاهک هسته ای نیز خود پروژه ای زمان بر است. البته بعضی از تحقیقات نشان دهنده این است که کشور ایران در گذشته تحقیق هایی در این زمینه انجام داده که از نظر آژانس این تحقیق ها بسیار به ساخت کلاهک هسته ای ایران را نزدیک تر میکند.

آیا برجام فاصله ایران با پروژه ساخت بمب اتمی را افزایش داده؟

تنها کاری که برجام در تحقیق های کشور ایران انجام داده این است که زمان گریز هسته ای ایران را افزایش داده و به مدت یک سال رسانده است. علاوه بر این برجام نظاره های پیشرفته ای برای تاسیسات هسته ای ایران تدارک دیده بود که با لغو اجرای پروتکل الحاقی که از سوی ایران اجرا شد و باعث از بین بردن نظارت ها از طرف آژانس شد، این موضوع نیز منتفی شده است.

این موضوعات نشان میدهند که هنوز زمان قطعی را نمیتوان حدس زد و برای کشورهای غربی علاوه بر این که نمیتوانند سیاست های ایران در این زمینه را پیش بینی نمایند، حتی این سوال که ایران کی به بمب اتم می‌رسد نیز هنوز مبهم است.